Wat je van een uitgeverij mag verwachten

Ach, zo’n uitgeverij, wat is daar het nut nog van? Kan ik mijn boek niet beter in eigen beheer uitgeven? Die vraag loopt hier geregeld binnen. Toegegeven, het antwoord is niet eenduidig, maar het helpt wel om te weten wat je van een uitgeverij mag verwachten. Zeker wanneer je hoort dat je als auteur maar tien procent van de verkoopprijs opstrijkt. Is dat niet ontzettend weinig?

Ja, dat is weinig. Jij weet als geen ander hoeveel uren je aan je manuscript hebt besteed. Ergens voelt het oneerlijk, alsof de uitgeverij niet alleen met jouw woorden, maar ook met je opbrengst gaat lopen. Dat is doorgaans niet het geval. Uitgeverijen zijn geen drukkerijen, ze gaan wel degelijk met jou en je tekst aan de slag.

Zodra je een contract tekent, schiet het promoteam van een uitgeverij in actie. Samen met jou en de uitgever zullen ze nadenken over een cover, lang voor je manuscript helemaal klaar is. Die cover komt in een aanbiedingsbrochure. Dat is meer dan een mooi vormgegeven boekje. Het is de bijbel van de salesmensen, die er alles aan zullen doen om jouw boek in de winkels te krijgen. De beste manier om dat te doen: alle boekhandels van het land bezoeken en úren koffiedrinken. Dat is vast een aangenaam tijdverdrijf, maar voor een auteur is dat een onbegonnen zaak.

Daarnaast staat een uitgeverij in voor de kosten van het hele redactieproces. Dat bestaat idealiter uit de volgende stappen:

• Redactie

• Vormgeving (eventueel met proeflay-out van één hoofdstuk)

• Proefcorrectie

• Finale check

De eerste fase is voor jou als auteur doorgaans de leukste. Voor het eerst leest iemand mee die geen persoonlijke band met jou of je onderwerp heeft. Je zal opbouwende feedback krijgen, soms zelfs behoorlijk wat commentaar, maar ook het gevoel dat iemand echt om je woorden geeft.

Eens het manuscript ‘zetklaar’ is, verdwijnt het richting vormgeving. Vanaf dan is het spannend uitkijken naar de pdf van de eerste proef, die niet alleen naar jou, maar ook naar een proefcorrector gestuurd wordt. Dat is meestal iemand anders dan je oorspronkelijke redacteur, al was het maar omdat je letterblindheid kunt ontwikkelen voor woorden die je te vaak zag.

Dat je boek daarna gedrukt wordt, is evident, maar wat de meeste mensen niet weten, is dat de uitgeverij ook instaat voor de kosten van het Centraal Boekhuis in Nederland. Ligt je boek daar niet, dan wordt vooral de online distributie een pak lastiger. Het Centraal Boekhuis rekent behoorlijk door, maar daar hoef je als auteur niet wakker van te liggen.

Als je geluk hebt – en je uitgever slim is – gooit de uitgeverij er nog wat marketing en een boekvoorstelling tegenaan.

Is dat voldoende? Dat maak je als auteur best zelf uit. Maar dat een uitgeverij winst maakt met ieder boek dat het uitgeeft, is niet meer dan een mooi verhaaltje. Fictie vind je overal.